ارتباط بین افشای مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت و کیفیت گزارشگری مالی

تأثیر شرکت‏ها بر جامعه یک موضوع جهانی در حال رشد است، انتظارات مشتریان، کارمندان، سرمایه‏گذاران و انجمن‏های محلی درباره نقش شرکت در جامعه در حال افزایش است. با توجه به این تحولات مدیرانی که صرفاً به حداکثر کردن سود توجه دارند مورد انتقاد قرار گرفته‏اند، از یک سو فعالیت اجتماعی شرکت در بلندمدت تأثیر مثبتی بر عملکرد مالی شرکت و همچنین تصمیم سرمایه‏گذاران دارد ، از سوی دیگر مدیران شرکتها ممکن است استاندارهای اخلاقی را نادیده بگیرند اما با استفاده از انجام فعالیتهای اجتماعی عملکرد خود را پنهان نمایند؛ بدین‏ترتیب هدف پژوهش حاضر بررسی ارتباط بین افشای مسئولیت‏پذیری اجتماعی شرکت و کیفیت گزارشگری مالی در شرکت‏های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می‏باشد. بدین منظور 126 شرکت در این حوزه در بازه زمانی سال‏های 1388-1392 مورد مطالعه قرار گرفته‏اند. این تحقیق براساس هدف تحقیق کاربردی و با توجه به چگونگی جمع‏آوری داده ها از نوع تحقیق توصیفی- استنباطی به شمار می‏رود. متغیر وابسته این پژوهش کیفیت گزارشگری مالی است که برای محاسبه آن از معیارهای مدیریت سود، محافظه‏کاری حسابداری و کیفیت اقلام تعهدی استفاده شده است که مدیریت سود با استفاده از مدل جونز تعدیل شده(1995)، محافظه‎کاری حسابداری براساس مدل خان و واتس (1997) و همچنین کیفیت اقلام تعهدی برای محاسبه پیشبینی جریان‏های نقدی طبق مدل دیچو و دیچاو (2002) برآورد شده است. متغیر مستقل این پژوهش نیز افشای مسئولیت اجتماعی شرکت است که براساس مطالعات پیشین با استفاده از 25 معیار در 5 طبقه شامل منابع انسانی، عملکرد زیست محیطی، عملکرد اجتماعی، مصرف انرژی و رضایت مشتری محاسبه شده است، علاوه بر این متغیرهای کنترلی شامل اندازه شرکت، اهرم عملیاتی، رشد فروش، q توبین و دو متغیر مجازی زیان عملیاتی و جریان نقد عملیاتی منفی می‏باشد. نتایج حاصل از تحقیق نشان می‏دهد که ارتباط مثبت و معناداری بین مسئولیت اجتماعی شرکت و مدیریت سود و همچنین ارتباط منفی بین مسئولیت اجتماعی با محافظه‏کاری وجود دارد. به عبارت دیگر شرکت‏هایی که میزان افشای مسئولیت اجتماعی آنها بالاتر است به احتمال بیشتری درگیر فعالیت‏های مدیریت سود شده‏اند و کمتر اخبار بد در رابطه با سود را به موقع گزارش می‏کنند. اما بین مسئولیت اجتماعی و کیفیت اقلام تعهدی ارتباط معناداری وجود ندارد.